Fenoui-bastard
Anethum graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Escarlato, Anet.
Noms en français : Aneth, Aneth odorant.
Descripcioun :Lou fenoui-bastard, planto de l'an que nous vèn d'Asìo, èro cultivado pèr èstre emplegado coume sabourun o coume planto vertuouso. Se destrìo dóu "vertadié" fenoun (o fenoui) majamen emé si fueio mai grando e divisado e si brout, grandaras peréu. E de segur l'óudour èi dispariero. S'atrobo pu trop gaire, aleva dins li perterro de flour.
Usanço :Li fueio e li flour soun manjadisso, de mescla dins li soupo, lis ensalado e ço que voulès. Li racino soun bono pèr digeri (carminativo, estoumatico e estimulanto), alor que li grano en mai luchon contro enflamacioun, lis espaime, la tensioun, ajudon à pissa e apaison li mourreno tout en ajudant la mountado de la.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 0,7(1,7) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Anethum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Abriéu à setèmbre
Liò : Ort
- Ermas
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Anethum graveolens L., 1753
Reboulo(-bourealo)
Galium boreale
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet boréal.
Descripcioun :La reboulo-bourealo trachis en coulounìo (que fai de fiéu -estouloun-) dins li prado umido de mountagno. Coume es un pau mai grando que lis àutri planto, se vèi pulèu eisa. Li flour, óudouranto, fan un brout pulèu sarra. Fai peréu proun de ramo courteto sus uno cambo bèn drecho. Se recounèis à si fueio verticillado pèr 4, en long e en lanço, e subretout emé si tres costo.
Usanço :Es uno planto diuretico (fai pissa). Emé li racino se fai uno tenchuro roujo.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Prado umido
- Palun
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Galium boreale L., 1753